PRÄSENS - BUDOWA CZASU TERAŹNIEJSZEGO
Odmiana regularna czasownika
Większość niemieckich czasowników w czasie Präsens odmienia się w sposób regularny. Poniżej przedstawiam schemat odmiany regularnego czasownika oparty o dodanie końcówki do tematu* bezokolicznika:
ich | -e |
du | -(e)st |
er |
-(e)t |
wir | -en |
ihr | -(e)t |
sie Sie |
-en |
*temat czasownika - bezokoliczniki regularnych czasowników (a nawet i większości nieregularnych) w języku niemieckim posiadają końcówkę -en. Po jej odjęciu otrzymujemy temat bezokolicznika, np. po odjęciu końcówki "-en" z bezokolicznika fragen otrzymujemy temat "frag", do którego dodajemy końcówki czasu Präsens, aby móc odmienić go w niemieckim czasie teraźniejszym.
Zapoznajmy się z kilkoma przykładami odmiany kilku regularnych czasowników (fragen - pytać, machen - robić, spielen - grać) w języku niemieckim:
ich frage, mache, spiele
ja pytam, robię, gram
du fragst, machst, spielst
ty pytasz, robisz, grasz
er/sie/es fragt, macht, spielt
on/ona/ono pyta, robi, gra
wir fragen, machen, spielen
my pytamy, robimy, gramy
ihr fragt, macht, spielt
wy pytacie, robicie, gracie
sie fragen, machen, spielen
oni pytają, robią, grają
W powyższym schemacie w niektórych miejscach występuje w nawiasie samogłoska "e". Dodawana jest ona wtedy, gdy temat czasownika zakończony jest spółgłoską -t, -d (np. antworten, reden, warten) lub grupą spółgłoskową, w której ostatnią literą jest -m, -n (np. zeichnen, atmen, öffnen). Spójrzmy na poniższe przykłady:
ich arbeite, öffne
ja pracuję, otwieram
du arbeitest, öffnest
ty pracujesz, otwierasz
er/sie/es arbeitet, öffnet
on/ona/ono pracuje, otwiera
wir arbeiten, öffnen
my pracujemy, otwieramy
ihr arbeitet, öffnet
wy pracujecie, otwieracie
sie arbeiten, öffnen
oni pracują, otwierają